Η ταφική μάσκα του Τουταγχαμών είναι ένα από τα πιο εμβληματικά αιγυπτιακά κειμήλια. Τώρα, ερευνητές φέρνουν την ανατροπή όσον αφορά στο θρυλικό κειμήλιο, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να μην προοριζόταν για τον Φαραώ.

Μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Γιορκ στο Ηνωμένο Βασίλειο λένε ότι οι τρύπες στα αυτιά της μάσκας υποδηλώνουν ότι η μάσκα προοριζόταν στην πραγματικότητα είτε για μια γυναίκα είτε για ένα παιδί, πιθανώς τη μητριά του Τουταγχαμών, το πτώμα της οποίας δεν έχει βρεθεί ποτέ.

Οι ερευνητές υποθέτουν ότι λόγω του αιφνίδιου θανάτου του Τουταγχαμών στα 18 του χρόνια το σχήμα του προσώπου του “προσαρμόστηκε” σ’ αυτό του πραγματικού κατόχου της μάσκας.

Η καθηγήτρια Joann Fletcher δήλωσε: «Αυτή η μάσκα δεν φτιάχτηκε για έναν ενήλικα, αρσενικό Φαραώ. Όταν έγινε η σύγκριση του χρυσού διαπιστώθηκε ότι το πρόσωπο είναι φτιαγμένο από εντελώς διαφορετικό χρυσό από το υπόλοιπο».

Οι ερευνητές κατέληξαν στη νέα θεωρία αφού εξέτασαν εκ νέου τα ιστορικά αρχεία της ανασκαφής του 1922, βρίσκοντας αναφορές για τροποποιήσεις στο σώμα που δεν ευθυγραμμίζονταν με την αρχαία αιγυπτιακή παράδοση.

Συγκεκριμένα, ένα έγγραφο τράβηξε την προσοχή της καθηγήτριας Fletcher, το οποίο έγραφε: «Εστιάζει σε ένα από καιρό παραγνωρισμένο χαρακτηριστικό… τα τρυπημένα αυτιά [στη μάσκα θανάτου]».

Ενώ οι φαραώ φορούσαν σκουλαρίκια, οι τροποποιήσεις δεν μεταφέρθηκαν στη μάσκα θανάτου. Τέτοιο χαρακτηριστικό υπήρχε μόνο στις μάσκες που κατασκευάζονταν για τις βασίλισσες και τα παιδιά.

Η καθηγήτρια Fletcher έκανε τις αποκαλύψεις σε ένα ντοκιμαντέρ του History Hit που κυκλοφόρησε πρόσφατα, λέγοντας ότι ήταν σίγουρη ότι η μάσκα θανάτου δεν είχε σχεδιαστεί ειδικά για τον Τουταγχαμών, σύμφωνα με το δημοσίευμα της Daily Mail.

Η σκέψη αυτή, ωστόσο, διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 2015 από τον αιγυπτιολόγο Nicholas Reeves, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι το χρυσό κάλυμμα προσώπου είχε αρχικά κατασκευαστεί για τη βασίλισσα Νεφερτίτη – τη μητριά του νεαρού βασιλιά. Η Νεφερτίτη παντρεύτηκε τον Ακενατόν, τον πατέρα του Τουταγχαμών, αλλά ο τάφος της δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμη.

Ο βασιλιάς Τουταγχαμών ανέβηκε στον αιγυπτιακό θρόνο σε ηλικία μόλις εννέα ετών και κυβέρνησε από το 1332 π.Χ. έως το 1323 π.Χ.

👑✨ Uncovering Ancient Mysteries on King Tut Day! 🏺
Today, we celebrate the discovery of King Tut’s tomb in 1922, unlocking the treasures of ancient Egypt. 🕌💎 What’s your favorite Egyptian artifact? 🐍#KingTutDay #AncientEgypt #UnearthHistory #PharaohVibes pic.twitter.com/Ksz5dnY7jd

— Terry Sue McKee (@TerrySueMcKee) November 4, 2024

Το 1922, ο Βρετανός αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ ανακάλυψε τη μάσκα στον πολυτελή τάφο του Τουταγχαμών στην Κοιλάδα των Βασιλέων στη δυτική όχθη του Νείλου.

Μια μάσκα θανάτου κατασκευαζόταν τόσο για τους φαραώ όσο και για τον καθημερινό άνθρωπο για να τιμήσει τον νεκρό και να δημιουργήσει μια σύνδεση με τον πνευματικό κόσμο. Ωστόσο, η μάσκα ενός φαραώ ήταν φτιαγμένη από χρυσό ή ασήμι, ενώ των κατώτερων ανθρώπων ήταν φτιαγμένη από ξύλο ή πηλό.

Δημιουργούνταν κατά το πρότυπο του προσώπου του ατόμου για να βοηθήσουν την ψυχή του νεκρού να επιστρέψει στο σώμα του, ώστε να μπορέσει να κριθεί από τον αιγυπτιακό θεό Άνουβις.

Η Μάσκα του Τουταγχαμών είναι το νεκρικό προσωπείο του αρχαίου Αιγύπτιου Φαραώ Τουταγχαμών της 18ης δυναστείας. Ανακαλύφθηκε από τον Xάουαρντ Κάρτερ, το 1925, στον τάφο KV62 στην Κοιλάδα των Βασιλέων, και φιλοξενείται σήμερα στο Αιγυπτιακό Μουσείο Καΐρου.

Ο Βρετανός αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ ανακάλυψε τον τάφο του φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων, στο Λούξορ, το 1922. Ο τάφος είχε μείνει ανέπαφος και περιείχε περίπου 5.000 αντικείμενα.

Η μάσκα του Τουταγχαμών διέθετε ένα φαρδύ κολάρο από ημιπολύτιμους λίθους και χρωματιστές χάντρες που ήταν τοποθετημένες παντού, ενώ ο Φαραώ είχε ψεύτικο μούσι από χρυσό.

Η καθηγήτρια Joann Fletcher έψαξε τα αρχεία ταφής του Τουταγχαμών του Κάρτερ για να δει αν θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερες ανακαλύψεις περισσότερο από έναν αιώνα αργότερα. Τα σκουλαρίκια στα αυτιά τράβηξαν αμέσως την προσοχή της, καθώς είναι αιγυπτιολόγος και μελετά τον αρχαίο πολιτισμό εδώ και δεκαετίες.

Perhaps the best-known mummy in modern history is King Tutankhamun, commonly known as King Tut. His tomb and mummified body were discovered in 1922 by British archaeologist Howard Carter. It was an exhilarating find yet destined to be overshadowed by several unexplained deaths.… pic.twitter.com/0nrQG6CL32

— Archaeo – Histories (@archeohistories) October 29, 2024

Διάσημοι φαραώ, όπως ο προπάππους του βασιλιά Τουταγχαμών, Αμένοφις Γ’, και ο Ραμσής Β’ βρέθηκαν επίσης θαμμένοι με ταφικές μάσκες, αλλά κανένας από τους δύο δεν είχε τροποποιήσεις στα αυτιά. Και κανένα από τα αγάλματά τους δεν βρέθηκε με τα τρυπήματα.

Ωστόσο, η τοποθέτηση των κοσμημάτων έχει βρεθεί χαραγμένη σε αγάλματα βασιλισσών, όπως της Νεφερτίτης, και στη μάσκα θανάτου της Σομπεκνεφέρου. Η Fletcher σημείωσε, επίσης, ότι τα στοιχεία στη μάσκα σήμαιναν ότι η ταφή του Τουταγχαμών έγινε εσπευσμένα.

Αν και δεν έχει αποδειχθεί, ο Τουταγχαμών πιστεύεται ότι είχε παλαμοποδία, λυκόστομα, ασθένεια των οστών και σκολίωση. Ορισμένοι ειδικοί υποπτεύονται ότι δολοφονήθηκε, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι τα προβλήματα υγείας είχαν το τίμημά τους.

Όχι μόνο υπάρχουν ενδείξεις στη μάσκα θανάτου για μια βιαστική ταφή, αλλά οι αρχαιολόγοι θεωρούν ότι οι κηλίδες από χρώμα στον τοίχο υποδηλώνουν ότι αυτός δεν είχε στεγνώσει όταν ο τάφος σφραγίστηκε γρήγορα.

Το μέγεθος της πλούσιας ταφής ήταν επίσης πολύ μικρότερο από αυτό που αναμενόταν για έναν φαραώ του διαμετρήματος του Τουταγχαμών.

«Αυτός είναι ο τάφος που προοριζόταν για τον Τουταγχαμών», εξήγησε η καθηγήτρια Fletcher.

«Για να δυσκολέψουν το αίνιγμα, σκοτεινές κηλίδες είναι διάσπαρτες στους τοίχους των σημείων του τάφου του Τουταγχαμών, τα οποία δεκάδες ειδικοί θεωρούν ως σημάδι ότι το χρώμα ήταν ακόμη υγρό όταν σφραγίστηκε ο τάφος, υπονοώντας τη βιαστική φύση της ολοκλήρωσής του».