Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, φωτάκια, λαμπάκια, χρυσοστόλιστα κτίρια, δέντρα φορτωμένα, γιορτινή ατμόσφαιρα και… μαγεία. Μαγεία των Χριστουγέννων πολλά υποσχόμενη. Επενδύσεις, όνειρα, ελπίδες, προσδοκίες. Κάθε χρόνο οι γιορτές, μας δίνουν την ευκαιρία να αναστοχαζόμαστε, να επαναπροσδιοριζόμαστε και να σχεδιάζουμε το μέλλον με μια ευφορική διάθεση που συνοδεύει το εορταστικό κλίμα των ημερών.

Τι γίνεται όμως όταν κλείνει η πόρτα του κάθε σπιτιού; Πόσοι από εμάς έχουμε την ευκαιρία να γιορτάζουμε όχι μόνο με εξωστρέφεια αλλά και εσωτερικά;  Ποιο το νόημα της εορταστικής ατμόσφαιρας για τον κάθε ένα ξεχωριστά;

Η ψυχολόγος, κλινική νευροψυχολόγος Ευγενία Παπαχρηστοπούλου μιλά στο instyle.gr και την Αθηνά Δαβαρία για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η μοναξιά των γιορτινών ημερών, είτε ως συναίσθημα, είτε ως πραγματικότητα.

«Σίγουρα ο κάθε άνθρωπος νοηματοδοτεί τα εξωτερικά γεγονότα σύμφωνα με τις εμπειρίες, τα βιώματα αλλά και τον χαρακτήρα του. Για πολλούς τα Χριστούγεννα όπως το λέει το όνομά τους, το οποίο εμπεριέχει τη λέξη γέννηση προϋποθέτει την ύπαρξη ζεύγους που δίνει ζωή. Συνειρμικά οι γιορτές των ημερών ταυτίζονται με ευκαιρία οικογενειακών συνευρέσεων.  Δεν ισχύει όμως για όλους. Κάποιοι συνάνθρωποί μας τις μέρες αυτές είναι μόνοι τους είτε από επιλογή είτε αθέλητα» τονίζει η κα. Παπαχρηστοπούλου.

Τι σημαίνει όμως το να είσαι ουσιαστικά μόνος τις γιορτές;

Αν το να μείνει κάποιος μόνος του αποτελεί προσωπική επιλογή αυτό είναι μοναχική στάση ζωής και πολλές φορές δρα προστατευτικά. Δεν παύει όμως το «μόνος» να αποτελεί μια πραγματικότητα που σημαίνει ότι αυτές τις ημέρες απουσιάζει το μοίρασμα των συναισθημάτων, η ανταλλαγή δώρων, ευχών, απόψεων , ευχάριστων ή δυσάρεστων γεγονότων τα οποία είναι ταυτόσημα με το πνεύμα των εορτών.

Δυσκολότερη όμως είναι η κατάσταση για τους ανθρώπους που δεν επιλέγουν τη μοναχικότητα αλλά μένουν μόνοι τους για διάφορους λόγους. Πιο ευάλωτοι σε αυτήν την κατάσταση είναι οι ηλικιωμένοι, άνθρωποι με διάφορα προβλήματα υγείας, άνθρωποι που οι συγγενείς τους ζουν σε άλλο τόπο, άνθρωποι που έχουν χάσει αγαπημένους.  Από αυτήν την αίσθηση μοναξιάς βέβαια δεν εξαιρούνται οι νέοι.

Ποια είναι τα αίτια που κάποιοι γίνονται πιο ευάλωτοι συναισθηματικά αυτή την περίοδο;

Τα αίτια διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αυτές τις μέρες τα συναισθήματα είναι ποικίλα. Η μοναξιά κυριαρχεί στη διάθεση με το παράπονο εγκατάλειψης ή παραμέλησης στα χείλη.  Η κατάθλιψη καιροφυλακτεί , αν η θλίψη είναι παρατεταμένη. Και η κατάθλιψη ελλοχεύει διαφόρων ειδών κινδύνους ειδικότερα για τους ηλικιωμένους.

Πώς λοιπόν μπορούν να αντιμετωπιστούν τόσο τα συναισθήματα, όσο και η “πραγματικότητα” της αίσθησης της μοναξιάς;

Πρωτεύει το νοιάξιμο και η φροντίδα των ευάλωτων ομάδων. Αν έχουμε συγγενείς μόνους τους, ή ηλικιωμένους, ή ανθρώπους που υφίστανται το βάρος κάποιας απώλειας θα ήταν πραγματικά δώρο καρδιάς να τους συμπεριλάβουμε στο γιορτινό τραπέζι, να τους πάρουμε τηλέφωνο, να στείλουμε κάποιο συμβολικό δωράκι , μια μικρή ένδειξη, με τόσο μεγάλο νόημα ότι κάποιος τους σκέφτεται. Οι ευχές θα είναι καλό να δίνονται προσωποποιημένα, με ενσυναίσθηση και πραγματική αγάπη.

Αν είμαστε εμείς μόνοι μας, καλό θα ήταν να σκεφτούμε σε ποιον έχουμε να μιλήσουμε καιρό και να το πραγματοποιήσουμε, να σχεδιάσουμε έξοδο στην γιορτινή πόλη, να δούμε και να κάνουμε όσα δεν μπορούμε τις εργάσιμες ημέρες ακόμα και να πάρουμε ένα δωράκι στον εαυτό μας. Άλλωστε μεγαλύτερη ανάγκη αγάπης και φροντίδας έχει ο ίδιος ο εαυτός μας.

Όσο για τη διαχείριση των συναισθήματα μοναξιάς χρήσιμη είναι η ανασκόπηση της χρονιάς, ο ανασχεδιασμός στόχων και προτεραιοτήτων και βέβαια η ενδοσκόπηση. Καλό θα είναι να δούμε τον βαθύτερο εαυτό μας, να προσδιορίσουμε τα πραγματικά θέλω μας και να τα ξεχωρίσουμε από τις προσδοκίες, οι οποίες πολλές φορές μας οδηγούν στα μονοπάτια της απογοήτευσης και της θλίψης. Σημαντικός είναι ο επαναπροσδιορισμός των σχέσεων μας. Με ποιους και γιατί  θέλουμε να σχετιζόμαστε καθώς και τον τρόπο που κάνουμε σχέσεις.

Η όποια συνειδητοποίηση είναι δρόμος προς την αυτογνωσία και η αυτογνωσία, μονοπάτι στην αυτοεκτίμηση και αυτή στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Άλλωστε Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά μπορεί να είναι η κάθε ημέρα της ζωής μας αρκεί να το θέλουμε.

Καλή Πρωτοχρονιά!