Περίπου 1 εκατομμύριο Έλληνες πάσχουν από εμβοές, με το 30% να είναι άτομα άνω των 65 ετών. Οι εμβοές μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Πολύ συχνά οι ασθενείς παραπονιούνται ότι αισθάνονται κόπωση και εξάντληση ενώ δυσκολεύονται στη συγκέντρωση και στη μνήμη. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι οι εμβοές συνδέονται με συχνές εναλλαγές στη διάθεση, με ευερεθιστότητα, με δυσθυμία και κατάθλιψη ενώ μεγάλο ποσοστό ασθενών υποφέρει από διαταραχές στον ύπνο.

Οι εμβοές αποτελούν την αίσθηση ενός ήχου στο αυτί ή στο κεφάλι μη προερχόμενος από το περιβάλλον. Συνήθως αποτυπώνονται ως θόρυβοι (κουδουνίσματα, βουίσματα, σφυρίγματα κ.α). Πολλά άτομα παραπονιούνται για εμβοές στα αυτιά τους, οι οποίες είναι ανυπόφορες και μπορεί να υποκρύπτουν διάφορες διαταραχές του συστήματος της ακοής.

Διακρίνονται σε δύο τύπους:

Αντικειμενικές, οι οποίες είναι αντιληπτές τόσο από τον ασθενή όσο και από τον εξεταστή. Αυτό το είδος είναι λιγότερο συχνό και συνήθως προκαλείται από φυσικό πρόβλημα που παράγει ήχο μέσα ή κοντά στο αυτί.

Υποκειμενικές, οι οποίες γίνονται αντιληπτές αποκλειστικά και μόνο από τον ασθενή. Είναι ο πιο κοινός τύπος των εμβοών και συνήθως συνδέεται με προβλήματα που επηρεάζουν το σύστημα της ακοής.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Ο ΩΡΛ προβαίνει σε εξετάσεις στα αυτιά, την κεφαλή και τον τράχηλο προκειμένου να εντοπίσει κάποια βλάβη, η οποία πιθανόν να ευθύνεται για τις εμβοές. Ο κύκλος εξετάσεων περιλαμβάνει:

• Ακοολογικός έλεγχος
• Κινήσεις, ο γιατρός ίσως σας ζητήσει να κάνετε ορισμένες κινήσεις όπως του κεφαλιού του τραχήλου των άνω και κάτω άκρων προκειμένου να διαπιστώσει εάν οι εμβοές αλλάζουν, αυξάνονται ή μειώνονται
• Απεικονιστικός έλεγχος, όπως μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία ή triplex αγγείων
• Εξετάσεις αίματος

Που οφείλονται οι εμβοές

Όπως έχει διαπιστωθεί, βασικά αίτια εμβοών μπορεί να αποτελούν οι τραυματισμοί του αυτιού ή και της γύρω περιοχής, οι φλεγμονές του αυτιού (ωτίτιδα), το άγχος/stress, η έκθεση σε πολύ δυνατούς ήχους και πρόβλημα στον λαβύρινθο του αυτιού. Ακόμη η συσσώρευση υγρού πίσω από το τύμπανο, η παραμόρφωση των τριχοειδών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης εμβοών καθώς και νευρολογικού τύπου προβλήματα,  ακουστικά νευρινώματα, λήψη συγκεκριμένης φαρμακευτικής αγωγής (ψυχιατρικά, νευρολογικά φάρμακα) και κακώσεις κεφαλής.

Όσο περισσότερο είναι δυνατό να ελέγξουμε παράγοντες όπως οι παραπάνω ή ορισμένους από αυτούς,  τόσο μπορούμε να προστατευτούμε  από  το ενδεχόμενο πρόβλημα.

Υπάρχει θεραπεία;

Σαν μία πρώτη θεραπευτική προσέγγιση είναι το να μπορέσουμε να βρούμε κάποια πιθανή αιτία εμβοών και τότε ίσως να λύσουμε το πρόβλημα, όπως με αφαίρεση της κυψελίδας από τον έξω ακουστικό πόρο, θεραπεία των αγγειακών προβλημάτων ή αλλαγή φαρμακευτικής αγωγής. Ωστόσο, εστιάζουμε στη θεραπεία και την ανακούφιση των συμπτωμάτων καθώς η οριστική θεραπεία δεν είναι εφικτή.

Φάρμακα

Στη φαρμακευτική φαρέτρα του ιατρού ανήκουν φάρμακα που αντιμετωπίζουν κάποια συμπτώματα και εκδηλώσεις της νόσου, όπως αγχολυτικά, αντικαταθλιπτικά, βηταϊστίνη, περιφερικά αγγειοδιασταλτικά. Μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον με καλά αποτελέσματα δείχνει η χορήγηση φυσικών συστατικών με αντιοξειδωτική δράση, όπως βιταμίνες, μέταλλα, φλαβονοειδή και καροτενοειδή.

Αλλαγή τρόπου ζωής

Υπάρχουν αλλαγές στην καθημερινότητα και στον τρόπο ζωής που μπορεί να δράσουν αποτελεσματικά. Συγκεκριμένα, η αποφυγή έκθεσης σε έντονους θορύβους, η μείωση της καφεΐνης και η διακοπή του καπνίσματος είναι συνήθειες που μπορούν να δράσουν ανακουφιστικά. Ακόμη, σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της νόσου παίζει το άγχος. Για αυτό το λόγο η αποτελεσματική διαχείρισή του μπορεί να αποτελέσει κλειδί για την ανακούφιση από τις εμβοές.

Ισορροπημένη διατροφή

Μελέτες δείχνουν ότι η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στα προβλήματα ακοής και στις εμβοές. Μια διατροφή με ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά, κάποιες τροφικές αλλεργίες αλλά και τα χημικά συντηρητικά που χρησιμοποιούνται στην τεχνολογία τροφίμων φαίνεται ότι μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση ή και την εξέλιξη της νόσου. Η σωστή διατροφή μπορεί να συμβάλλει στην καταπολέμηση των εμβοών και να βελτιώσει κατά βάση την ολική κατάσταση. Χαρακτηριστικά, η μειωμένη κατανάλωση αλατιού και καφεϊνης (ποτά τύπου cola, καφές, τσάι), η διακοπή του καπνίσματος, ο συχνός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, η καθημερινή άσκηση και φυσική δραστηριότητα για καλύτερη κυκλοφορία, βοηθούν στην αντιμετώπιση και τον περιορισμό των εμβοών. Γενικότερα, η ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή και η σύγχρονη κατανάλωση αντιοξειδωτικών στοιχείων μπορούν να έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα.

Ηχητική κάλυψη

Σε μερικές περιπτώσεις ο λευκός θόρυβος μπορεί να βοηθήσει στην ηχοκάλυψη. Σε αυτή την περίπτωση ο γιατρός μπορεί να συστήσει κάποια ηλεκτροακουστική συσκευή που θα καλύψει τον ήχο (συσκευές ηχοκάλυψης, ακουστικά). Μία εξωτερική συσκευή εκπέμπει προγραμματισμένα έναν ήχο σε συγκεκριμένες συχνότητες για μεγάλο χρονικό διάστημα και στην ουσία εκπαιδεύει τον εγκέφαλο να αγνοεί τις εμβοές.