O Paco Rabanne ο βιρτουόζος της βιομηχανικής ραπτικής έφυγε από τη ζωή στις 3 Φεβρουαρίου 2023. Ήταν 88 ετών. Την είδηση επιβεβαίωσε ο όμιλος Puig, ο οποίος ήταν συνεργάτης του σχεδιαστή από την αρχή της καριέρας του.
«Είμαι βαθιά λυπημένος για τον θάνατο του Paco Rabanne. Η ιστορία των Puig και Paco Rabanne ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 με την κυκλοφορία του Calandre», δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Puig, Marc Puig.
Kαι συνέχισε:
«Μια σημαντική προσωπικότητα στον χώρο της μόδας, ήταν ένα τολμηρό, επαναστατικό και προκλητικό όραμα, που μεταδόθηκε μέσα από μια μοναδική αισθητική. Θα παραμείνει μια σημαντική πηγή έμπνευσης για τις ομάδες μόδας και αρωμάτων Puig, οι οποίες συνεργάζονται συνεχώς για να εκφράσουν τους ριζικά σύγχρονους κώδικες του».
Ο Rabanne «ενηλικιώθηκε» ως couturier κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, δημιουργώντας φουτουριστικά ρούχα από σφυρήλατο μέταλλο, χαρτί και εύκαμπτα πλαστικά. Ένας σουρεαλιστής του οποίου τα σχέδια της διαστημικής εποχής και οι αποκαλυπτικές θεωρίες του κόσμου ήταν ανορθόδοξες, ο Rabanne θα μείνει στη μνήμη μαζί με τον Emanuel Ungaro, τον Yves Saint Laurent και τον André Courrèges ως έναν ικανό τεχνίτη που βοήθησε στον εκσυγχρονισμό της υψηλής ραπτικής.
Ο ίδιος ο Ισπανός ζωγράφος Salvador Dali είπε κάποτε: «Υπάρχουν μόνο δύο ιδιοφυΐες στην Ισπανία: Εγώ και ο Paco Rabanne».
Αυτή η ιδέα της ιδιοφυΐας του Rabanne έγινε αντιληπτή τη δεκαετία του 1960 και του 1970 με τις συλλογές του εμπνευσμένες από την Joan of Arc και τα αλυσιδωτά μίνι φορέματα του που έγιναν διάσημα από την Jane Birkin, την Brigitte Bardot, την Jane Fonda στο Barbarella και την ταινία του 1967 Casino Royale. Ο σχεδιαστής αναγνωρίστηκε γρήγορα για τις αντισυμβατικές δημιουργίες του από σημαντικές αμερικανίδες, όπως η Peggy Guggenheim, η Diana Vreeland και η Eugenia Sheppard. «Ήταν οι Αμερικανίδες που πίστεψαν σε μένα και με «δημιούργησαν»», είπε ο Rabanne σε συνέντευξή του το 2002.
Η Γαλλίδα couturier Coco Chanel, ήταν ίσως η μοναδική η οποία απέρριψε τον σχεδιαστή ως «εργάτη μετάλλου». Ωστόσο, για πολλούς ήταν ακριβώς η εφευρετικότητα του Rabanne με τα μεταπολεμικά βιομηχανικά υλικά που έκανε το maison του τόσο συναρπαστικό. Το 1966 η κριτικός μόδας Angela Taylor έγραψε: «Mέσα από την τσάντα μιας γυναίκας που βγαίνει το βράδυ με ένα φόρεμα Paco Rabanne από πλαστικό και μέταλλο μορεί να γλιστρήσει μια πένσα μαζί με μια χτένα και κραγιόν». Λίγο αργότερα ο Rabanne θα πουλούσε DIY κιτ από δίσκους, δαχτυλίδια και πένσες, ώστε η αυτοδύναμη αυτή γυναίκα να μπορεί να φτιάξει τη δική της ραπτική στο σπίτι.
Γεννημένος το 1934 στη βασκική πόλη Pasajes της Ισπανίας, η πρώιμη παιδική ηλικία του Rabanne σημαδεύτηκε από τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Ο πατέρας του, μέλος του Ρεπουμπλικανικού στρατού, εκτελέστηκε από το φασιστικό καθεστώς του Φράνκο. Όταν ήταν τριών ετών, η μητέρα του, η οποία εργαζόταν ως επικεφαλής μοδίστρα για τον Cristóbal Balenciaga στο πρώτο του ατελιέ στην Ισπανία, πήρε την οικογένεια στο Παρίσι, δραπετεύοντας μέσω των Πυρηναίων στη Γαλλία. Ο Rabanne σπούδασε αρχιτεκτονική στο Παρίσι στην École des Beaux Arts για 12 χρόνια, γοητευμένος από το βιομηχανικό σχέδιο και τα πλαστικά. Από εκεί άρχισε να σχεδιάζει κοσμήματα, κουμπιά και άλλες ιδέες που πούλησε στους Balenciaga, Elsa Schiaparelli και Hubert de Givenchy.
Σε ηλικία 32 ετών το 1966, ο Rabanne έκανε το ντεμπούτο του στη γαλλική σκηνή της μόδας, παρουσιάζοντας μια συλλογή με τίτλο «Manifesto: 12 Unwearable Dresses in Contemporary Materials» στο ξενοδοχείο George V του Παρισιού. Η συλλογή αποδείχθηκε πιστή στο όνομά της με ρούχα από ορθογώνιες και τετράγωνες πλάκες αλουμινίου που ενώνονται με μεταλλικούς δακτυλίους, ενώ άλλα ήταν κατασκευασμένα από πλαστικό και χαρτί. Η επίδειξη σόκαρε και προκάλεσε δέος στη βιομηχανία της μόδας. Ο Rabanne ισοπέδωσε τους κανόνες που ίσχυαν μέχρι τότε παρουσιάζοντας ένα show στο οποίο έπαιζε μουσική (μέχρι τότε κατά την διάρκεια τις επίδειξης ακουγόταν μόνο ο βηματισμός των μοντέλων και το χειροκρότημα των καλεσμένων στα salons) καθώς λευκά και μαύρα μοντέλα περπατούσαν στην πασαρέλα του. Πράγματι, ήταν από τους πρώτους που συμπεριέλαβαν μαύρες γυναίκες στα shows.
Τα φουτουριστικά σχέδια του Rabanne συνδέθηκαν γρήγορα με το κίνημα της διαστημικής εποχής της δεκαετίας του 1960, συμπίπτοντας με τη σειρά «Space Age» του Pierre Cardin και τη συλλογή «Moon Girl» του Courrèges το 1964. Ο Rabanne χρησιμοποίησε ένα νέο διαφανές πλαστικό που ονομαζόταν Rhodoid για τα χαρακτηριστικά κομμάτια σε σχήμα δίσκου (τα ονόμαζε «pacotilles»), που χρησιμοποιούνται ως δομικά στοιχεία για τα ρούχα του. Μια τέτοια δημιουργία φόρεσε η Audrey Hepburn στο Two for the Road (1967), προδίδοντας την μέχρι τότε ορκισμένη πίστη της στον Givenchy.
Ακόμα, το 1968, ο Rabanne έφτιαξε στη Γαλλίδα τραγουδίστρια και τραγουδοποιό Françoise Hardy ένα χρυσό μίνι φόρεμα με ένθετα διαμάντια που αποτελούνταν από 1.000 χρυσές πλάκες και 300 καράτια. Μόνο ο χρυσός ζύγιζε σχεδόν 20 κιλά. Εκείνη την εποχή, θεωρούνταν το πιο ακριβό φόρεμα που έγινε ποτέ.
Παρά τα avant garde ρούχα του το άρωμα θα γινόταν το οικονομικό θεμέλιο της εταιρίας του. Kυκλοφόρησε το πρώτο του άρωμα Calandre -τη γαλλική λέξη για τη μεταλλική σχάρα των καλοριφέρ- το 1969. Ένα άλλο άρωμα, το Métal, δημιουργήθηκε όπως ανέφεραν «για νεαρές γυναίκες που λατρεύουν τα μεταλλικά αξεσουάρ».
Από τα λιγότερο γνωστά στοιχεία για τον iconic σχεδιαστή ήταν οι φιλοσοφικές-θεολογικές αναζητήσεις του. Πίστευε στη μοίρα και την αριθμολογία, ενώ ισχυρίστηκε ότι είχε μνήμες από τις προηγούμενες ενσαρκώσεις του. Ισχυρίζονταν ότι είχε ταξιδέψει από τον πλανήτη Altair πριν από 78.000 χρόνια και μιλούσε για την προηγούμενη ζωή του ως Αιγύπτιος ιερέας που δολοφόνησε τον Τουταγχαμών.
Οι ιδιότυπες πεποιθήσεις του που μοιράστηκε μαζί με τις προβλέψεις του για τον Αρμαγεδδώνα, στα δύο βιβλία του Has The Countdown Begun? (1994) και 1999: Fire From Heaven (1999) του χάρισαν το παρατσούκλι Wacko Packo.
Μετά το κλείσιμο της επιχείρησης λιανικής το 2006 και ενώ τα αρώματα διατηρούσαν θετικές τις πωλήσεις, η εταιρεία Paco Rabanne επέστρεψε με νέα συλλογή ρούχων και ανανεωμένη ματιά το 2011. Στα χρόνια μετά την παραίτηση του Rabanne, ο οίκος άλλαξε τέσσερις καλλιτεχνικούς διευθυντές: Tον Patrick Robinson, τον Manish Arora, η Lydia Maurer, και οο Julien Dossena ο οποίος είναι στο τιμόνι του οίκου από το 2013.
«Θα έχω πάντα μια θέση στην ιστορία της μόδας» δήλωνε ο Rabanne με αυτοπεποίθηση το 2002. «Είμαι σε όλα τα λεξικά γιατί εισήγαγα νέα υλικά στον κόσμο της μόδας. Το να έχω δημιουργήσει τα πρώτα φορέματα από μέταλλο, χαρτί, χυτό πλαστικό – αυτή είναι η κληρονομιά μου».
